Роля педагагічных класаў у адукацыйнай прасторы школы
Рэспубліцы Беларусь створана сістэма бесперапыннай педагагічнай адукацыі, важным звяном якой з'яўляюцца профільныя класы педагагічнай накіраванасці (https://pedklassy.bspu.by/).
Для таго, каб у бліжэйшай будучыні ва ўстановы адукацыі краіны прыйшлі пісьменныя, творчыя, прафесійныя педагогі, ужо сёння ў краіне вядзецца мэтанакіраваная работа па прыцягненню ў педагагічныя ўстановы вышэйшай адукацыі найбольш матываваных выпускнікоў школ і гімназій.
Мэта профільнай падрыхтоўкі педагагічнай накіраванасці - гэта свядомы выбар старшакласнікамі сваёй будучай прафесіі.
Задачы профільнай падрыхтоўкі педагагічнай накіраванасці:
матываваць вучняў на самапазнанне і развіццё сваіх здольнасцей;
развіваць матывы прафесійнага выбару і патрэбу ў прафесійным самавызначэнні праз фарміраванне цэласнага ўяўлення аб педагагічнай дзейнасці;
ствараць умовы для аналізу вучнямі патрабаванняў да прафесійнай педагагічнай дзейнасці, да прафесійна значных якасцей асобы педагога;
садзейнічаць асэнсаванню спецыфікі педагагічнай прафесіі;
развіваць уменні канструктыўнага педагагічнага зносін, самарэгуляцыі паводзін і дзейнасці, здольнасць працаваць у камандзе;
ствараць умовы для праектавання навучэнцамі стратэгіі прафесійнага і асобаснага самаразвіцця.
У Беларусі назапашаны шматгадовы вопыт ранняй арыентацыі дзяцей і навучэнскай моладзі на выбар педагагічнай прафесіі. У 80-90-я гады ХХ стагоддзя ў рэспубліцы існавала сістэма педагагічных класаў, у якіх навучэнцы на трэцяй ступені агульнай сярэдняй адукацыі разам з агульнашкольнымі прадметамі вывучалі факультатыўныя курсы па педагогіцы і псіхалогіі. Выпускнікі педкласаў мелі магчымасць паступаць у беларускія педагагічныя ВНУ на льготных умовах. У 1992 годзе ў Мінску была адкрыта педагагічная гімназія, дэвізам якой быў "Знайсці і выгадаваць настаўніка ў школе!". Гімназісты з V па XI клас вывучалі сістэму факультатыўных заняткаў па педагогіцы і псіхалогіі пад агульнай назвай «Пазнай сябе, выхавай сябе», удзельнічалі ў розных відах педагагічнай практыкі: былі памочнікамі выхавальнікаў у дзіцячых садах, памочнікамі настаўнікаў у пачатковых класах, удзельнічалі ў розных сацыяльна значных. справах. У выніку каля траціны выпускнікоў гімназіі штогод рабілі свядомы выбар на карысць прафесіі педагога, адрозніваліся высокай матываванасцю і цікавасцю да педагагічнай дзейнасці.
Некалькі гадоў таму ідэя адраджэння дзейнасці профільных класаў педагагічнай накіраванасці знайшла падтрымку на дзяржаўным узроўні. Так, у 2014 годзе Прэзідэнт падтрымаў прапанову вярнуць профільнае навучанне. А БДПУ імя М.Танка выступіў з ініцыятывай увядзення профільнай педагагічнай падрыхтоўкі ў X-XI класах. Такім чынам, з 2015/2016 навучальнага года першыя педагагічныя класы і групы былі адчыненыя ва ўсіх рэгіёнах Беларусі. І ўсяго было адкрыта 102 класы. Ужо ў 2018/2019 навучальным годзе такіх класаў функцыянавала 420, але гэта на 21 клас менш, чым у папярэднім навучальным годзе.
У нашай установе адукацыі першая профільная група педагагічнай накіраванасці была адкрыта ў 2016/2017 навучальным годзе.
Які ж змест дзейнасці профільных класаў педагагічнай накіраванасці?
Па-першае, гэтае вывучэнне навучэнцамі X-XI класаў навучальных прадметаў на падвышаным узроўні (як правіла, гэта тыя навучальныя прадметы, настаўнікам якога яны плануюць стаць у будучыні).
Па-другое, засваенне курса факультатыўных заняткаў «Уводзіны ў педагагічную прафесію» (усяго 140 г). Навучэнцы на працягу двух гадоў наведваюць факультатыўныя заняткі "Уводзіны ў педагагічную прафесію". У рамках факультатыўных заняткаў для вучняў ствараюцца спрыяльныя ўмовы для зносін, самавыяўлення і далучэння іх да будучай педагагічнай дзейнасці. Мэта заняткаў – стварыць умовы для прафесійнага самавызначэння вучняў на ІІІ ступені агульнай сярэдняй адукацыі і фарміравання пазітыўнай устаноўкі на выбар педагагічнай прафесіі. Місія педагогаў, якія вядуць факультатыўныя заняткі, выклікаць цікавасць старшакласнікаў да педагагічнай прафесіі і ўмацаваць іх у рашэнні стаць педагогам.
Змест праграмы курса структуравана ў чатыры модулі: - Модуль 1. «У свеце педагагічнай прафесіі» (X клас); - Модуль 2. «Чалавек які спазнае: практычная псіхалогія пазнання» (X клас); - Модуль 3. «Я ў педагагічнай прафесіі» (XI клас); - Модуль 4. "Пазнай самога сябе" (XI клас).